เทคโนโลยีกับการละเมิดลิขสิทธิ์เพลง

ประเด็นข่าวหนึ่งที่หลายคนจับตามองในสัปดาห์ที่ผ่านมาคือการที่บริษัทเพลงยักษ์ใหญ่อย่างแกรมมี่งดการอัพโหลด MV เพลงใหม่ๆขึ้นไปบนยูทูปเนื่องจากเหตุผลเรื่องการละเมิดลิขสิทธิ์

บริษัทแกรมมี่ได้ตัดสินใจระงับการอัพโหลดเนื่องจากตรวจพบว่ามีแปลงไฟล์เสียงจาก MV และการนำ MV ไปใช้อย่างผิดกฎหมาย ซึ่งส่งผลต่อธุรกิจเพลงของแกรมมี่โดยตรง แต่แกรมมี่จะงดการอัพโหลดเฉพาะไฟล์เสียงแบบเต็มเพลงและ MV ตัวเต็มเท่านั้น ส่วนคลิปโปรโมทหรือตัวอย่าง MV สั้นๆก็ยังคงหาดูได้อยู่ สำหรับคนที่อยากติดตามชม MV ก็ต้องเข้าไปชมได้ในเว็บไซต์หลักของแกรมมี่เอง อ่านข่าวนี้ซีก็เห็นด้วยและไม่เห็นด้วยอย่างละครึ่งๆนะ เรื่องไหนที่เกี่ยวข้องกับสิทธิประโยชน์ ใครก็ต้องออกมาปกป้องอย่างเต็มที่ ซึ่งแกรมมี่เองก็มีสิทธิตรงนี้อย่างเต็มที่

สิ่งหนึ่งที่เราปฏิเสธไม่ได้เลยก็คือ พฤติกรรมการฟังเพลงของคนสมัยนี้เปลี่ยนไปแล้ว การฟังเพลงดู MV จะดูผ่านจอเป็นหลัก แต่จอในที่นี้ไม่ใช่จอทีวีอีกต่อไป แต่มันถูกเปลี่ยนเป็นจอคอมพิวเตอร์ จอมือถือหรืออุปกรณ์พกพาอื่นๆแทน แทบจะเรียกได้ว่ายุคนี้เป็น จ. จานเจนเนอเรชั่นก็ว่าได้ คนเราหิวข่าวสารข้อมูลพร้อมๆกับหิวข้าว พอละจากหน้าจอมือถือก็เจอจานข้าว พอละจากจานข้าวก็เจอจอมือถืออีก ชีวิตประจำวันวนอยู่อย่างนี้ ยูทูปเข้ามาตอบโจทย์พฤติกรรมที่ไม่เป็นระเบียบอย่างนี้ได้เป็นอย่างถูกจุด คนสามารถเข้าไปเลือกดูสิ่งที่ต้องการได้ทุกที่ ทุกเวลาที่ต้องการโดยไม่ต้องมานั่งรอหน้าทีวีอีกต่อไป

การเข้ามาของเทคโนโลยีทำให้พฤติกรรมการละเมิดลิขสิทธิ์ง่ายขึ้นเรื่อยๆ เมื่อก่อนสมัยเทปคาสเซ็ทยังได้รับความนิยม เราก็ต้องไปซื้อเทปเปล่ามารออัดเพลงที่ชอบจากวิทยุ พอถึงยุคซีดีก็มีแผ่นก็อปปี้เข้ามาแต่คนก็ต้องพาตัวเองไปซื้อถึงแหล่ง เวลาซื้อก็ต้องแอบๆไม่ให้ใครรู้เพราะมันยังไม่มีขายกันเกลื่อนแบบทุกวันนี้ พอมาถึงยุค MP3 ทีนี้เรียกว่าทำให้วงการเพลงเริ่มเข้าสู่ยุควิกฤตเลยก็ว่าได้ คราวนี้จะเอาเพลงอะไรก็คลิกหาในอินเตอร์เน็ตได้ไม่ยาก จะโหลดผ่านเว็บแชร์ไฟล์และ Bittorrent ก็สะดวกรวดเร็วแค่ปลายนิ้วคลิก เดี๋ยวนี้พัฒนาขึ้นไปจนถึงมีโปรแกรมเพลงไฟล์เสียงจาก MV ด้วย เรียกว่าถ้า MV ไหนอัพโหลดแบบ HD ไฟล์เสียงที่แปลงมา คุณภาพก็จะใกล้เคียงกับซีดีเลยล่ะ

สมัยนี้ค่ายเพลงหรือศิลปินจะหวังรายได้จากการขายแผ่นหรือยอดดาวน์โหลดแบบถูกลิขสิทธิ์เป็นไปได้ยากแล้ว ศิลปินเมืองนอกหลายๆคนถึงกับปล่อยให้ดาวน์โหลดเพลงทั้งอัลบั้มไปฟังกันแบบฟรีๆ ถูกใจแล้วค่อยบริจาคเงินหรือสั่งซื้อแผ่นกันเข้ามา แน่นอนล่ะว่าคนที่จะทำอย่างนี้ได้จะต้องดังหรือมีฝีมือจริงๆถึงจะเอาอยู่ ถ้าเป็นศิลปินโนเนมทำก็คงเจ๊งไม่เป็นท่า ถ้าทำอย่างนี้แล้วยังไม่เวิร์คอีกต่อไปเราคงต้องเล่นให้ตัวเองฟังกันแล้วล่ะ อย่างล่าสุดนี้ศิลปินที่ชื่อว่า Beck กำลังทดลองออกอัลบั้มใหม่ที่ไม่ได้อยู่ในรูปของเพลงที่บันทึกเสร็จแล้ว แต่จะอยู่ในรูปแบบของโน้ตเพลงทั้งอัลบั้มบรรจุอยู่ในหนังสือขนาด 20 หน้า ถ้าคุณอยากฟังก็ต้องแกะโน้ต เล่นเพลงด้วยตัวเอง หรือไม่ก็รอให้คนอื่นเล่นแล้วอัดมาลงบนยูทูป ไม่แน่นะนี่อาจจะกลายเป็นแนวโน้มการออกอัลบั้มของศิลปินในยุคต่อไปก็ได้ถ้าเรายังละเมิดลิขสิทธิ์จนกลายเป็นเรื่องที่ชินชา

ทุกวันนี้รายได้หลักของศิลปินทุกวันนี้ส่วนใหญ่มากจากการขายโชว์ การแสดงคอนเสิร์ตแทบทั้งนั้น ซึ่งยูทูปเองก็เป็นช่องทางในการโปรโมทศิลปินหน้าใหม่ๆให้คนรู้จักได้เป็นอย่างดี ถ้าคุณแน่ คุณเจ๋ง คุณมีของก็เอามาปล่อยบนยูทูปใช้เวลาไม่เกิน 15 นาทีก็สามารถดังได้ รวยได้ แต่สาเหตุอีกข้อที่แกรมมี่ต้องถอด MV ออกก็เพราะว่าเมืองไทยยังติดข้อจำกัดทางด้านกฎหมาย ICT ไม่สามารถเปิดเว็บ Youtube thailand ได้ ถ้าหากตรงนี้เกิดขึ้น ทางค่ายเพลงก็จะมีช่องทางสร้างรายได้จากคลิปที่อัพโหลดขึ้นไปบนยูทูปได้ ตรงนี้ก็เป็นหน้าที่ของหลายๆฝ่ายต้องร่วมมือช่วยกันผลักดันให้เกิดซึ่งอาจจะต้องใช้เวลา

แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือการสร้างจิตสำนึกการเคารพสิทธิ์ของผู้อื่นให้เด็กรุ่นใหม่ๆ อย่าคิดว่าแค่ละเมิดนิดหน่อยบริษัทรวยอยู่แล้วไม่เสียหายหรอก แต่อย่าลืมว่าธุรกิจเพลงนั้นไม่ใช่แค่คนที่อยู่เบื้องหน้าเท่านั้น ยังมีทีมเบื้องหลังอีกนับสิบนับร้อยชีวิตในการสร้างสรรค์เพลงหนึ่งเพลงขึ้นมา การละเมิดเท่ากับว่าคุณเอาเปรียบคนเหล่านี้ด้วย ลองนึกดูว่าเป็นตัวคุณเองจะรู้สึกยังไง คุณคงไม่อยากถูกใครตราหน้าว่ามาจากประเทศที่ละเมิดลิขสิทธิ์เป็นอันดับต้นๆของโลก ของอย่างนี้ไม่ต้องหักดิบเลิกทันทีก็ได้ ค่อยๆเปลี่ยน ละ ลดเลิกที่ตัวคุณเองก่อน เท่านี้ก็ช่วยให้สังคมดีขึ้นได้อีกนิดหนึ่ง