จากการเปิดอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล คุณวิโรจน์ ลักขณาอดิศร อดีต ส.ส. อนาคตใหม่ ได้เปิดเผยข้อมูลว่ารัฐบาลอาจมีส่วนเกี่ยวข้องกับ IO ทำให้กระแสเกี่ยวกับเรื่องของ IO ถูกนำกลับมาพูดถึงอย่างกว้างขวางอีกครั้ง ซึ่ง IO คืออะไร ทำเพื่ออะไร แล้วทำไมเราถึงต้องรู้เท่าทัน  

IO ย่อมาจาก Information Operation หมายถึง การปฏิบัติการสารสนเทศหรือการปฏิบัติการข่าวสาร ที่ใช้กลยุทธ์การสู้ด้วยข้อมูลข่าวสารและจิตวิทยาเพื่อควบคุมความคิดหรือการตัดสินใจของคน (จ้างเจ้าหน้าที่มาปฏิบัติการโดยเฉพาะ) ลักษณะของ IO จะเป็นการโฆษณาชวนเชื่อ เป็นข้อมูลด้านเดียวหรือเป็นข่าวปลอม เพื่อจุดประสงค์ใดจุดประสงค์หนึ่ง เช่น การลวงทางทหาร ทำให้ฝ่ายตรงข้ามเสียขวัญหรือหวาดกลัว ใส่ร้ายป้ายสี ปลุกปั่น สร้างความแตกแยกเกลียดชัง หรือการสร้างมวลชน เป็นต้น โดยจะเห็นได้ชัดเจนตามโพสต์ กระทู้ บทความ หรือคอมเมนต์ทางสื่อ Social Media ต่างๆ 

IO เป็นกลยุทย์ในการสู้มาตั้งแต่อดีตรวมทั้งเป็นเครื่องมือสำคัญที่ถูกนำมาใช้ในยุคสงครามเย็นด้วย และหลังช่วงหลังสิ้นสุดสงครามเย็นก็ได้กลายเป็นรูปแบบการปฏิบัติการข่าวสารของฝ่ายทหารในหลายประเทศรวมทั้งประเทศไทย นอกจากนี้ยังถูกนำไปใช้ในการเมือง เช่น ใส่ร้ายหรือโจมตีฝ่ายตรงข้ามในช่วงก่อนการเลือกตั้งเพื่อลดความน่าเชื่อถือและเพิ่มคะแนนโหวตในฝ่ายตนเอง

วิธีสังเกตแอคเคาท์ที่เป็น IO คือ

  • แอคเคาท์จะใช้ชื่อปลอม ส่วนชื่อที่เป็น @ จะเป็นชื่อแปลกๆหรืออักษรภาษาอังกฤษมั่วๆ
  • ใช้รูปโปรไฟล์ในแบบของอวตาร (รูปการ์ตูน หมา แมว สัตว์ต่างๆ หรืออื่นๆ)
  • เพิ่งสร้างแอคเคาท์ในช่วงเวลานั้นๆ 
  • แอคเคาท์มีเพื่อนหรือผู้ติดตามน้อยมาก และติดตามแอคเคาท์ที่มีลักษณะเดียวกัน
  • เป็นแอคเคาท์ที่สร้างขึ้นมาเพื่อการอื่น ไม่ใช่ลักษณะแอคเคาท์ส่วนตัว รวมทั้งไม่สนทนาหรือคุยเล่นกับใคร
  • ไม่ค่อยโพสต์ในพื้นที่ของตัวเอง เน้นการไปแสดงความคิดเห็นเป็นหลัก
  • ตามไปแสดงความคิดเห็นเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวข้อง ไม่กล่าวถึงประเด็นข่าวสารในเรื่องอื่น
  • มีชุดข้อมูลในการโพสต์หรือแสดงความคิดเห็นที่เป็นข้อมูลซ้ำๆ ตามที่ได้ตระเตรียมและรับมอบหมายมา (เป็นลิงก์ข่าว คลิป บทความ หรืออื่นๆ ที่ดูมีสาระน่าเชื่อถือ)
  • เมื่อถามถึงความคิดเห็นส่วนตัวจะใช้การตอบคำถามแบบการเบี่ยงประเด็นเป็นหลัก และใช้ตรรกกะวิบัติ

ถ้าเรารู้เท่าทัน IO จะได้ไม่ตกเป็นเหยื่อของโฆษณาชวนเชื่อ การถูกปลุกปั่น การได้รับข้อมูลข่าวสารแบบผิดๆ หรือมหกรรมการใส่ร้ายป้ายสี ดังนั้น เมื่อได้รับข้อมูลข่าวสารอะไรมาก็ควรคิดและไตร่ตรองก่อนที่จะเชื่อ จะได้ไม่ตกเป็นเครื่องมือของ IO ค่ะ