เมื่อไม่กี่วันนี้หลายคนคงได้เห็นคลิปที่แชร์กันในโลกโซเชียลรวมถึงสำนักข่าวต่าง ๆ ถึงปรากฏการณ์ลึกลับที่ดูราวกับเหตุการณ์วันสิ้นโลกที่เราเห็นในภาพยนตร์ เมื่อเหล่าฝูงนกนกแบล็กเบิร์ดหัวเหลืองหลายร้อยตัวพากันบินพุ่งลงพื้นส่งผลให้มีนกนับร้อยตัวนอนตายเกลื่อนพื้นสร้างความตื่นตระหนกให้กับชาวบ้านในเขต Álvaro Obregón ซึ่งอยู่ทางตอนเหนือของเมืองเม็กซิโกซิตี้ ประเทศเม็กซิโก

สำหรับนกนกแบล็กเบิร์ดหัวเหลืองนี้เป็นนกประจำถิ่นในทวีปอเมริกาตอนเหนือ ซึ่งพวกมันจะบินอพยพลงมาทางใต้ของทวีปในช่วงหน้าหนาว

หลังจากเกิดเหตุการณ์ปริศนาในครั้งนี้ก็ได้คงเหลือไว้แต่ซากนกตายเกลื่อนพื้น ซึ่งทางเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นก็ได้มีการเชิญสัตวแพทย์ในพื้นที่ใกล้เคียงเข้าไปทำการตรวจสอบหาสาเหตุการตายของนกจำนวนมากที่เกิดขึ้นในครั้งนี้ ซึ่งในตอนแรกก็ได้คาดกันว่าฝูงนกที่ร่วงหล่นมาอาจเกิดจากการสูดเอาหมอกควันพิษจากเครื่องทำความร้อนที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียงเข้าไป โดยในตอนแรกยังไม่ได้มีการเห็นคลิปวีดีโอจากกล้องดังกล่าว ซึ่งเมื่อได้เห็นคลิปดังกล่าวก็ยิ่งสร้างความตระหนกและงุนงงถึงพฤติกรรมประหลาดของฝูกนกที่ดูราวกับว่าพวกมันจงใจบินพุ่งโหม่งโลก

แต่ล่าสุดเหล่านักนิเวศวิทยาก็ได้ออกมาให้ความเห็นถึงสาเหตุของเหตุการณ์ในครั้งนี้ว่ามาจากพฤติกรรมการบินรวมฝูงของเหล่านกขนาดเล็กที่เรียกว่า เมอร์เมอร์เรชัน (Murmuration) ซึ่งเป็นพฤติกรรมของนกขนาดเล็กจำนวนมากมารวมตัวกัน บางทีอาจมีจำนวนมากเป็นพันเป็นหมื่นตัว ซึ่งการรวมกลุ่มของพวกมันนอกจากจะช่วยกันหาอาหารแล้วยังช่วยสร้างกลไกป้องกันตัวไม่ให้กลายเป็นเห­ยื่อของนกนักล่าอย่าง เหยี่ยว ซึ่งตามปกติแล้วมักจะไม่นิยมเข้าโจมตี­นกฝูงใหญ่เช่นนี้ (ฝูงปลาเล็กในทะเลก็มีพฤติกรรมว่ายรวมฝูงเพื่อป้องกันตัวเช่นเดียวกัน)

จากภาพ: เมอร์เมอร์เรชันของฝูงนกที่หลาย ๆ ครั้งเมื่อมองดูจากระยะไกลก็จะดูเหมือนนกขนาดยักษ์ซึ่งจะช่วยทำให้นกผู้ล่าไม่กล้าโจมตีฝูงนกดังกล่าว

ซึ่เหล่านักนิเวศวิทยาให้เหตุผลถึงการเคลื่อนไหวอย่างฉับพลันที่เห็นในคลิปข่าวนั้นเกิดจากการที่ฝูงนกถูกนกนักล่าบินเข้าโจมตีจากด้านบนทำให้ทั้งฝูงต้องบินหลบลงต่ำอย่างฉับพลัน แต่โชคไม่ดีที่นกฝูงนี้อยู่ต่ำเกินไปจนทำให้พวกมันบินกระแทกพื้นอย่างแรงและทำให้มีนกหลายตัวตายเกลื่อนพื้นตามที่เห็นในคลิป

ทั้งนี้แม้ว่าจะไม่เห็นนกนักล่าที่เป็นคาดว่าเป็นสาเหตุของปรากฏการณ์ในคลิปวีดีโอเนื่องจากมุมกล้อง แต่นักนิเวศวิทยาจากหลายสำนักทั่วโลกต่างก็เห็นพ้องกันถึงสาเหตุที่ทำให้เกิดเหตุการณ์สุดสะพรึงในครั้งนี้ว่าน่าจะเกิดจากการโจมตีของนกนักล่านั่นเอง

** เกร็ดเล็กน้อยเกี่ยวกับกฏจราจรของเมอร์เมอร์เรชัน **

ในธรรมชาติบางพื้นที่ที่เป็นถิ่นอาศัยของนกนับแสน ๆ ตัวที่พวกมันต่างก็มีการรวมฝูงบินกันขวักไขว่ซึ่งบางคนอาจมีคำถามว่า “ทำไมนกถึงไม่เคยบินไม่ชนกันกลางอากาศ?”

นั่นเป็นเพราะพวกมันมีกฎจราจรหรือกลยุทธของพวกมันโดยเฉพาะ ซึ่งก็คือ “กฏเลี้ยวขวา” นั่นเอง หลักการง่าย ๆ เมื่อบินมาประจันหน้ากันทุกตัวหลบขวาแค่นี้ก็ไม่ชนกันแล้ว

 

โดย Mandyam Srinivasan อาจารย์ที่มหาวิทยาลัยควีนส์แลนด์ ออสเตรเลีย หัวหน้าทีมวิจัยได้ค้นพบเคล็ดลับง่ายๆหรือกฎพื้นฐานนี้โดยการทดลองให้นกหงส์หยกบินเข้าหากันในอุโมงค์แคบแล้วถ่ายวิดีโอด้วยกล้องความเร็วสูง ซึ่งในการทดลองมากกว่า 100 ครั้งพบว่านกจะเลี้ยวหลบไปทางขวา 84 เปอร์เซ็นต์และไม่มีการชนเกิดขึ้นเลย นอกจากนี้นกยังมีแนวโน้มที่จะบินผ่านตัวอื่นในระดับความสูงที่ไม่เท่ากันเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการชนกันกลางอากาศในกรณีที่มีนกตัวหนึ่งเลี้ยวซ้ายซึ่งไม่ค่อยเกิดขึ้น
***********************************************************************************************
ในธรรมชาติมีหลาย ๆ เหตุการณ์ที่เหล่าฝูงสัตว์ต่างแสดงพฤติกรรมอันน่าตกตะลึง แต่ทั้งนี้แล้วพฤติกรรมที่ปรากฏให้เราเห็นนั้นล้วนเกิดจากความต้องการพื้นฐานในการ “มีชีวิตรอด” นั่นเอง
อ้างอิง:
https://interestingengineering.com/birds-fell-sky-mexico
https://www.theguardian.com/environment/2022/feb/14/why-did-birds-fall-from-sky-in-mexico-probably-a-predator-experts-say-aoe
https://here-manman.blogspot.com/2018/10/blog-post_28.html